MANPADS "Igla": historia tworzenia, modyfikacji i cech wydajności broni

Rola lotnictwa w konfliktach zbrojnych rośnie każdego roku. Podstawowym celem samolotów bojowych są oddziały wroga, nie tylko w miejscach stałego rozmieszczenia lub na linii, ale także podczas marszu. Problem ten pojawił się ostro podczas II wojny światowej, nadal jest aktualny. Zostało ono częściowo rozwiązane dopiero w latach 70. ubiegłego wieku, kiedy poziom rozwoju technologii rakietowej umożliwił stworzenie przenośnych systemów rakietowych przeciwlotniczych (MANPADS), skutecznych przeciwko samolotom wroga i helikopterom na niewielkich wysokościach.

Nie ma wielu krajów na świecie, które mogłyby produkować MANPADS. W tej chwili liderami w tej dziedzinie są Rosja, Stany Zjednoczone, Francja i Wielka Brytania. Jednym z najbardziej znanych przenośnych systemów rakietowych na świecie jest Igla MANPAD 9K38, którego rozwój i produkcja rozpoczęła się w ZSRR. MANPADS 9K38 "Needle" jest w służbie armii rosyjskiej, dodatkowo kompleks ten jest aktywnie dostarczany (i dostarczany) na eksport, uzbrojeni są w kilkadziesiąt armii na świecie.

System rakietowy Igla ma doskonałe właściwości, może nie tylko śmiało atakować wrogie samoloty i śmigłowce, ale także przeciwdziałać interferencji i rozpoznawać fałszywe cele. Rozwój tej broni jest zaangażowany w biuro konstrukcyjne inżynierii Kolomna.

Historia stworzenia

Lotnictwo stało się potężną siłą już podczas II wojny światowej. Niemiecki "bombowiec nurkujący" był prawdziwą klątwą dla Armii Czerwonej, a samoloty szturmowe II-2 wpoiły prawdziwy horror żołnierzom niemieckim. Skuteczny środek przeciwko uderzeniom powietrza nigdy nie został wymyślony. Systemy rakiet przeciwlotniczych, które pojawiły się po wojnie, nie rozwiązały tego problemu, ponieważ zostały zaprojektowane do niszczenia samolotów wroga na dużych wysokościach. Sytuację jeszcze bardziej pogorszył wygląd helikopterów szturmowych, które stały się idealnymi samolotami szturmowymi.

W latach sześćdziesiątych mniej więcej w tym samym czasie rozpoczął się rozwój mobilnego systemu rakiet przeciwlotniczych w Stanach Zjednoczonych i ZSRR, który mógłby posłużyć do uzbrojenia osobnego piechura. Strzelanie powinno odbywać się za pomocą ramienia lub małego statywu. Rakieta dla nowego systemu rakiet obrony powietrznej miała być kierowana przez cel powietrzny i pewnie go zniszczyć.

W ZSRR rezultatem tych prac było pojawienie się Strela MANPADS, aw Stanach Zjednoczonych pojawienie się przenośnego systemu rakietowego Fey-43 Redeye. Te kompleksy należą do pierwszej generacji tej broni. Był bardzo skuteczny, był używany w różnych konfliktach i pewnie zestrzelił samoloty wroga. Na przykład przy pomocy sowieckich młynów Strela-2 Viet Cong zestrzelił 205 amerykańskich samolotów.

Sowieci Strezha MANPADS otrzymali chrzest ognia w 1969 roku, a ich pomoc 6 izraelskich fantomów została zestrzelona w jeden dzień. American MANPADS stworzył poważny problem dla wojsk radzieckich w Afganistanie, zwłaszcza gdy zaawansowane, przyziemne kompleksy Stinger drugiej generacji zaczęły być dostarczane do afgańskich mudżahedinów. W czasie wojny w Afganistanie afgańscy partyzanci byli w stanie uderzyć w radzieckie samoloty i helikoptery 226 razy używając różnych typów MANPADS. Zestrzelono 167 samolotów.

Broń ta zapewniała dobrą obronę powietrzną dla małych jednostek wojskowych, w niektórych krajach w Azji i Afryce są one wciąż używane. Jednak kompleksy te miały szereg poważnych wad: nie mogły atakować wroga na kursie kolizyjnym, zakres ich porażek był niezadowalający, czułość lontu i moc głowicy również nie pasowały zbytnio do wojska.

Wszystkie powyższe niedogodności zostały uwzględnione przez projektantów przy opracowywaniu MANPADS następnej generacji, które obejmują kompleks Igla-1.

Rozwój MANKADÓW 9K38 "Igła" rozpoczął się w 1971 roku, po wydaniu odpowiedniego dekretu radzieckiego rządu. Projektanci mieli za zadanie poprawić cały zakres cech kompleksu rakietowego. KBM MOP pod przewodnictwem S. P. Invincible stał się głównym twórcą gry Needles, specjaliści LOMO stworzyli głowicę samonaprowadzającą dla rakiety. W projekcie uczestniczyło wiele innych przedsiębiorstw z ZSRR.

Wojsko wyznaczyło następujące zadania dla projektantów:

• zwiększenie bezpieczeństwa podczerwonej głowicy bazowej z pułapek, które wystrzeliwują wrogie samoloty i śmigłowce;
• zwiększyć prawdopodobieństwo trafienia w cel powietrzny w przypadku bezpośredniego trafienia pociskiem kierowanym;
• zwiększenie odległości celu i możliwość wystrzelenia na kurs kolizyjny;
• wyraźna identyfikacja samolotu lub śmigłowca, aby wykluczyć możliwość przypadkowego wystrzelenia we własnym zakresie;
• możliwość wstępnego celowania w zbliżające się cele powietrzne przeciwnika za pomocą stanowisk dowodzenia obroną powietrzną na poziomie taktycznym.

Zadanie było bardzo trudne do wykonania, więc praca nad nowym kompleksem była bardzo długa. Testy MANPADS miały się rozpocząć w 1973 roku, ale zaczęły się dopiero w 1980 roku. Pocisk 9M39, wyposażony w głowicę bazową z dwoma fotodetektorami, stał się podstawą 9K38 Igla. Pozwolili rakiecie śmiało odróżnić samoloty lub helikoptery wroga od fałszywych celów-pułapek.

Ze względu na znaczne opóźnienie w stworzeniu kompleksu przeciwlotniczego Igla, w 1978 roku postanowiono rozpocząć opracowywanie kolejnych MANPADS, Igla-1, które odbiegałyby od podstawowego kompleksu z większą prostotą i niższymi kosztami. Miały one zostać uruchomione równolegle, przyspieszając i obniżając proces uzupełniania Sił Zbrojnych ZSRR.

W tym samym 1978 roku zakończono prace nad stworzeniem nowej rakiety dla MANPADS Igla-1, a jedynie głowica samonaprowadzająca (GOS) nie była gotowa. Postanowiono zainstalować pocisk Strela-3 z tej rakiety Strength-3 i jak najszybciej uzyskać nowy przenośny system rakiet przeciwlotniczych. W 1980 roku rozpoczął testowanie "Needles-1", a rok później został przyjęty do serwisu.

Przenośny pocisk przeciwlotniczy 9K38 "Needle" został przyjęty w 1983 roku.

Bardziej doskonałą modyfikacją tej broni jest Igla-S, której testy państwowe zakończyły się w 2001 r., A rok później została przyjęta przez wojska rosyjskie. Jest jeszcze kilka modyfikacji:

• "Needle-in". Ten MANPADS jest przeznaczony do uzbrojenia helikopterów i naziemnych pojazdów bojowych. Istnieje blok umożliwiający jednoczesne wystrzelenie dwóch pocisków naraz.
• "Needle-D". Ta modyfikacja jest przeznaczona dla części Sił Powietrznych i ma składaną rurę startową.
• "Needle-N". Pocisk tego kompleksu ma głowicę o znacznie większej mocy, co znacznie zwiększa prawdopodobieństwo zniszczenia celu powietrznego.

Istnieje jeszcze kilka modyfikacji stworzonych przez ukraińskich programistów. Wyróżnia je bardziej zaawansowana głowica naprowadzająca, która ma większą dokładność i odporność na zakłócenia.

Opis budowy

Najbardziej zaawansowaną modyfikacją kompleksu Igla jest Igla-S, to MANPADS ma najwyższe parametry taktyczne i techniczne. Powstał w wyniku głębokiej modernizacji manekinów 9L38 Igla. Ten system rakietowy jest w stanie przeciwdziałać nie tylko samolotom wroga i helikopterom, ale także zestrzelić drony i pociski samosterujące. Prawdopodobieństwo trafienia celów wynosi 0,8-0,9.

Eksperci uważają, że prawdopodobieństwo uderzenia celu lotniczego typu F-16 na przednią półkulę wynosi około 50%, biorąc pod uwagę użycie przez przeciwnika wszystkich dostępnych interferencji czynnej i biernej oraz jej intensywne manewrowanie.

Kompleks 9K338 Igla-S składa się z rakiety 9M342 w rurze startowej i mechanizmu spustowego, a także z noktowizora Mowgli-2. Kompleks obejmuje również środki jego utrzymania: mobilny punkt kontrolny i środki kontroli i sprzęt testowy.

W porównaniu z modelem podstawowym, MAN-SZCZĘKI Igla-S mają większy zasięg obrażeń (zwiększyły się do 6 km) i zwiększoną moc głowicy (zarówno pod względem materiałów wybuchowych, jak i liczby odłamków). Mimo to waga kompleksu rakietowego pozostała prawie niezmieniona. Ponadto rakieta stała się jeszcze bardziej wytrzymała, co pozwala jej uderzać nawet w dobrze chronione cele.

Maksymalna wysokość celu lotniczego to 3,5 km. Jego prędkość może osiągnąć 340 m / s. Waga kompleksu wynosi 19 kg.

Główka bazowa rakiety GOS 9E435 ma dwa kanały do ​​odbierania nadchodzących sygnałów, co pozwala jej prowadzić efektywny wybór i oddzielać fałszywe cele od prawdziwych. Gdy zbliża się do celu, rakieta odchyla się od punktu prowadzenia (czyli od dyszy) i uderza w centralną część samolotu, która jest znacznie bardziej podatna na ataki. Pod względem wibracji i wstrząsów pocisk 9M342 znacznie przewyższa jego poprzedników.

Ponadto, po raz pierwszy w rakiecie zainstalowany jest bezpiecznik rakietowy, który zapewnia podmuch w niewielkiej odległości od celu, powodując jego bardziej poważne uszkodzenie. Rozwiązano również kwestię interakcji między stykiem a bezstykowym bezpiecznikiem. Co więcej, w przypadku kontaktowego wybuchu, wybuch nie następuje natychmiast, ale po pewnym czasie, po wbyciu głowicy rakietowej w skórę celowanego samolotu. To znacznie zwiększa efektywność wybuchu.

Paliwo stosowane w rakiecie Igla-S MANPADS ma wysokie właściwości detonacyjne, co dodatkowo zwiększa skuteczność bojową rakiety, szczególnie w przypadku użycia na torze kolizyjnym.
Natychmiast po wystrzeleniu rakiety silnik proszku zaczyna działać, co kieruje obrońcę rakietową do punktu wyjścia. Wszystko to dzieje się bez udziału człowieka.

Niezwykle ważna jest instalacja urządzenia noktowizyjnego na MAN-PA, dzięki czemu można używać tej broni o każdej porze dnia. Współczesne lotnictwo coraz częściej dokonuje nocnych nalotów, dlatego takie urządzenie znacznie zwiększa możliwości kompleksu przeciwlotniczego. Używając Mowgli NVD, strzelec może łatwo celować i śledzić cel.

Kiedy mówimy o Igla MANPADS, mamy na myśli całą rodzinę przenośnych systemów rakietowych. Pomimo faktu, że modyfikacja "C" jest najnowocześniejsza i najbardziej zaawansowana, służba armii to tysiące kompleksów wcześniejszych wersji, wydanych w czasach sowieckich.

Wymiary modyfikacji Igla-S pozwalają na wystrzeliwanie rakiet ze starych modyfikacji. Co więcej, rakieta 9M342 może być używana przez kompleksy Igla i Igla-1. Naprawienie urządzenia noktowizyjnego Mowgli pozwala zainstalować to urządzenie w zespołach wcześniejszych wersji.
Użycie modyfikacji Igla-S nie wymaga poważnego przeszkolenia ze strony żołnierzy, którzy wcześniej zajmowali się Igla lub Igla-1.

MANPADY "Igła" jest wyposażona w niezawodną identyfikację "przyjaciel lub wróg", która gwarantuje blokowanie wystrzeliwania rakiety na własny samolot lub śmigłowce.

Kompleks jest w stanie pracować efektywnie w każdych warunkach: w ekstremalnie wysokich i niskich temperaturach, w warunkach wysokiej wilgotności, z dużymi opadami atmosferycznymi, a nawet po zanurzeniu w wodzie (0,5 metra przez 30 minut). Kompleks rakietowy w pakiecie nie obawia się upadku z wysokości dwóch metrów, silnych wibracji i licznych wstrząsów mechanicznych.

Aby zapewnić strzelanie do dwóch pocisków przeciwlotniczych na raz, wyrzutnia Dzhigit została stworzona. Jest wyposażony w system zewnętrznej wstępnej oceny ("przyjaciel lub wróg"), sposób samokontroli i konserwacji. Strzelec znajduje się na obrotowym siedzeniu, z lewej strony, a na prawo od niego wystrzeliwane rakiety. Kierowanie odbywa się ręcznie. Strzelanie Salem zwiększa prawdopodobieństwo trafienia w cel powietrzny o 1,5 raza.

Wykorzystanie bojowe MANPADS "Igla"

Ten przenośny system rakietowy został po raz pierwszy użyty podczas wojny secesyjnej w Salwadorze. Rebelianci, wspierani przez ZSRR, zdołali zestrzelić jeden samolot szturmowy Cessna A-37 i samoloty AS-47. Nikaraguańscy rebelianci zestrzelili DC-6 przy pomocy "Igły".

Pierwszym konfliktem na dużą skalę, w którym użyto "Igieł", była wojna w Zatoce Perskiej. W 1991 roku, przy pomocy tego MANPADS, cztery "Harriery" zostały zestrzelone.

Podczas wojny z Bośnią Serbowie zestrzelili francuskiego myśliwca "Igła" "Mirage 2000".

Podczas wojny w Górnym Karabachu Ormianie zniszczyli dwa azerbejdżańskie samoloty MiG-21 przy pomocy "Igły".

Czeczeńscy rebelianci zestrzelili pięć lub sześć rosyjskich śmigłowców, wykorzystując różne modyfikacje Igla MANPADS. Należą do nich helikopter z oficerami Sztabu Generalnego i helikopter, w którym poleciał wiceminister Rudczenko i inni urzędnicy wysokiego szczebla, a także Mi-26 z 113 żołnierzami na pokładzie. Dopiero w 2005 r. FSB udało się usunąć najnowszy kompleks przeciwlotniczy z separatystów.

Z pomocą tych MANPADS kilka helikopterów i samolotów z sił rządowych zostało zestrzelonych podczas konfliktu cywilnego w Syrii. Separatyści we wschodniej Ukrainie używają Igla MANPADS przeciwko siłom rządowym.

Niecały miesiąc temu Kurdowie, używając Iglaszaków, zestrzelili helikopter tureckiej AH-1 Super Cobra.

Poniżej znajdują się parametry taktyczne i techniczne (TTH) MANPADS "Igla-S".

Obejrzyj wideo: History of MANPADS IGLA, Stinger - MADE in the USSR (Listopad 2024).