Bomby lotnicze lub bomby lotnicze są jednym z głównych rodzajów amunicji lotniczej, które pojawiły się niemal natychmiast po rozpoczęciu samolotów bojowych. Bomba jest zrzucana z samolotu lub innego samolotu i dociera do celu grawitacyjnie.
Obecnie bomby lotnicze stały się jednym z głównych środków pokonania wroga, w każdym konflikcie zbrojnym z ostatnich dziesięcioleci (w którym lotnictwo było używane, oczywiście) ich zużycie wynosiło dziesiątki tysięcy ton.
Współczesne bomby lotnicze służą do niszczenia personelu wroga, pojazdów opancerzonych, okrętów wojennych, fortyfikacji wroga (w tym podziemnych bunkrów), infrastruktury cywilnej i wojskowej. Głównymi czynnikami uderzeniowymi bomb lotniczych są fala uderzeniowa, odłamki, wysoka temperatura. Istnieją specjalne typy bomb, które zawierają różne rodzaje toksycznych środków, które niszczą personel wroga.
Od czasu pojawienia się samolotów bojowych, opracowano ogromną liczbę rodzajów bomb lotniczych, z których niektóre są nadal w użyciu do dzisiaj (na przykład wybuchowe bomby lotnicze), podczas gdy inne zostały od dawna wycofane z eksploatacji i stały się częścią historii (rotacyjna bomba lotnicza). Większość rodzajów współczesnych bomb została wymyślona przed lub podczas II wojny światowej. Jednak obecne bomby lotnicze wciąż różnią się od swoich poprzedników - stały się znacznie mądrzejsze i bardziej zabójcze.
Guided aerial bombs (UAB) - jeden z najczęstszych rodzajów nowoczesnych precyzyjnych broni, łączą znaczną siłę głowicy (CU) i wysoką dokładność trafienia w cel. Generalnie należy zauważyć, że użycie precyzyjnych broni niszczących jest jednym z głównych kierunków rozwoju lotnictwa strajkowego, a era bombardowań dywanowych powoli przechodzi w przeszłość.
Jeśli zapytasz zwykłego człowieka na ulicy, czym są bomby, to jest mało prawdopodobne, aby mógł wymienić więcej niż dwie lub trzy odmiany. W rzeczywistości arsenał nowoczesnych samolotów bombowych jest ogromny, obejmuje kilkadziesiąt różnych rodzajów amunicji. Różnią się one nie tylko kalibracją, naturą szkodliwego efektu, ciężarem materiału wybuchowego i przeznaczeniem. Klasyfikacja bomb lotniczych jest dość złożona i opiera się na kilku zasadach jednocześnie i jest różna w różnych krajach.
Zanim jednak przejdziemy do opisu konkretnych rodzajów bomb lotniczych, należy powiedzieć kilka słów o historii rozwoju tej amunicji.
Historia
Idea wykorzystania samolotów w sprawach wojskowych narodziła się niemal natychmiast po ich pojawieniu się. W tym przypadku najprostszym i najbardziej logicznym sposobem na zranienie przeciwnika z powietrza było rzucenie czegoś śmiercionośnego na jego głowę. Pierwsze próby użycia samolotów jako bombowców zostały podjęte przed wybuchem pierwszej wojny światowej - w 1911 r. Podczas wojny włosko-tureckiej Włosi zrzucili kilka bomb na oddziały tureckie.
Podczas I Wojny Światowej, oprócz bomby, używali również metalowych rzutek (flashsets), które były mniej lub bardziej skuteczne przeciwko personelowi wroga.
Ponieważ pierwsze bomby powietrzne często używały granatów ręcznych, które pilot po prostu wyrzucił z kokpitu. Oczywiste jest, że dokładność i skuteczność takiego bombardowania pozostawia wiele do życzenia. Nawet samoloty z początkowego okresu pierwszej wojny światowej nie nadawały się do roli bombowców, a statki powietrzne zdolne do zabrania kilku ton bomb i podróżowania 2-4 tys. Km były znacznie bardziej efektywne.
Pierwszym pełnowymiarowym bombowcem z czasów I wojny światowej był rosyjski samolot Ilya Muromets. Wkrótce taki wielosilnikowy samolot bombowy pojawił się w służbie wszystkich stron konfliktu. W tym samym czasie trwały prace nad udoskonaleniem głównych sposobów pokonania wroga - bomb lotniczych. Projektanci musieli zmierzyć się z kilkoma zadaniami, z których najważniejszym był amunicja zapalnikowa - konieczne było zapewnienie, że zadziała we właściwym momencie. Stabilność pierwszych bomb była niewystarczająca - spadły na ziemię na boki. Pierwsze bomby powietrzne były często wykonane z pocisków artyleryjskich o różnych kalibrach, ale ich forma nie nadawała się do precyzyjnego bombardowania i były bardzo drogie.
Po stworzeniu pierwszych ciężkich bombowców wojsko potrzebowało amunicji o znacznym kalibrze, zdolnej spowodować naprawdę poważne obrażenia wroga. W połowie 1915 roku na służbie armii rosyjskiej pojawiły się bomby o wadze 240 kaliber, a nawet 400 kg.
W tym samym czasie pojawiają się pierwsze próbki bomb zapalających na bazie białego fosforu. Rosyjscy chemicy zdołali opracować tani sposób na pozbycie się tej niedoboru substancji.
W 1915 r. Niemcy zaczęli wykorzystywać pierwsze bomby fragmentacyjne, nieco później podobna amunicja pojawiła się w służbie z innymi krajami uczestniczącymi w konflikcie. Rosyjski wynalazca Daszkiewicz wynalazł bombę "barometryczną", której bezpiecznik pracował na pewnej wysokości, rozrzucając dużą ilość odłamków w określonym obszarze.
Podsumowując powyższe, można dojść do jednoznacznego wniosku: w ciągu zaledwie kilku lat pierwszej wojny światowej bombowce i bombowce przeszły w niewyobrażalny sposób - od strzał metalowych do półtonowych bomb o całkowicie nowoczesnej formie z efektywnym systemem lontu i stabilizacji w locie.
W okresie międzywojennym szybko rozwijały się bombowce, a zasięg i ładowność samolotu stawały się dłuższe, a konstrukcja amunicji do samolotów uległa poprawie. W tym czasie opracowano nowe rodzaje bomb lotniczych.
Niektóre z nich powinny zostać omówione bardziej szczegółowo. W 1939 r. Rozpoczęła się wojna sowiecko-fińska i niemal natychmiast lotnictwo ZSRR rozpoczęło masowe bombardowanie fińskich miast. Spośród innych amunicji wykorzystano tak zwane bomby lotnicze o napędzie rotacyjnym (RRA). Można go nazwać prototypem przyszłych bomb lotniczych z klastra.
Rozbieżna bombą powietrzna była cienkościennym pojemnikiem zawierającym dużą liczbę małych bomb: wybuchowych, rozdrobnionych lub zapalających. Ze względu na specjalną konstrukcję upierzenia, obrotowo rozpraszająca się bomba powietrzna obróciła się w locie i rozpraszała pociski na dużym obszarze. Ponieważ ZSRR zapewnił, że radzieckie samoloty nie bombardowały miast w Finlandii, ale wyrzucały żywność głodującym ludziom, Finowie zręcznie nazywali bomby rozpraszające obroty "koszykami Mołotowa".
Podczas kampanii polskiej Niemcy po raz pierwszy zastosowali prawdziwe bombowe bomby klastrowe, które ze względu na swoją konstrukcję praktycznie nie różnią się od nowoczesnych. Były amunicją o cienkich ściankach, która została podkopana na wymaganej wysokości i uwolniona duża liczba małych bomb.
Drugą wojnę światową można nazwać pierwszym konfliktem zbrojnym, w którym decydujące znaczenie odegrały samoloty wojskowe. Niemiecki samolot szturmowy Ju 87 "kawałek" stał się symbolem nowej koncepcji wojskowej, blitzkrieg, a amerykańskie i brytyjskie bombowce z powodzeniem wdrożyły Doktrynę Doueta, wymazując niemieckie miasta i ich mieszkańców w gruzy.
Pod koniec wojny Niemcy opracowali i po raz pierwszy z powodzeniem zastosowali nowy typ amunicji lotniczej - naprowadzane bomby lotnicze. Z ich pomocą na przykład okręt flagowy włoskiej floty został zatopiony - najnowszy pancernik "Roma".
Z nowych rodzajów bomb lotniczych, które zostały po raz pierwszy użyte podczas II wojny światowej, należy zwrócić uwagę na bomby przeciwpancerne, a także na bomby odrzutowe (rakietowe). Bomby przeciwpancerne są specjalnym rodzajem amunicji lotniczej przeznaczonej do zwalczania opancerzonych pojazdów wroga. Zazwyczaj mieli mały kaliber i kumulatywną głowicę. Ich przykładem są radzieckie bomby PTAB, które były aktywnie wykorzystywane przez samoloty Armii Czerwonej przeciwko niemieckim czołgom.
Bomby rakietowe to rodzaj amunicji lotniczej wyposażonej w silnik rakietowy, który dał jej dodatkowe przyspieszenie. Zasada ich pracy była prosta: zdolność "penetracji" bomby zależy od jej masy i wysokości wyładowania. W ZSRR, przed wojną, uznali za konieczne zrzucenie 2-tonowej bomby z wysokości czterech kilometrów, aby zniszczyć gwarantowany pancernik. Jeśli jednak zainstalujesz prostą broń rakietową na amunicji, oba parametry można zmniejszyć kilka razy. Aby wyprodukować taką amunicję, nie wyszło, ale rakietowa metoda przyspieszenia znalazła zastosowanie w nowoczesnych betonowych bombach.
6 sierpnia 1945 r. Rozpoczęła się nowa epoka rozwoju człowieka: zapoznał się z nową niszczycielską bronią - bombą atomową. Ten rodzaj amunicji do samolotów jest wciąż używany w różnych krajach na całym świecie, chociaż znaczenie bomb nuklearnych znacznie się zmniejszyło.
Lotnictwo bojowe stale rozwijało się podczas Zimnej Wojny, wraz z nim również ulepszano bomby lotnicze. Jednak coś zupełnie nowego nie wynaleziono w tym okresie. Zmodyfikowano zarządzane bomby lotnicze, amunicję kasetową, pojawiły się bomby z detonującą głowicą (bomby próżniowe).
Około połowy lat 70. bomby stają się coraz bardziej precyzyjnymi broniami. Jeśli podczas kampanii wietnamskiej UAB stanowiły tylko 1% całkowitej liczby bomb lotniczych zrzuconych przez amerykański samolot na wroga, to podczas operacji Pustynna Burza (1990) liczba ta wzrosła do 8%, a podczas bombardowania Jugosławii - do 24 % W 2003 roku w Iraku już 70% amerykańskich bomb powietrznych należało do precyzyjnych broni.
Poprawa amunicji lotniczej trwa do dziś.
Bomby powietrzne, ich cechy konstrukcyjne i klasyfikacja
Bomba powietrzna jest rodzajem amunicji, która składa się z ciała, stabilizatora, wyposażenia i jednego lub więcej bezpieczników. Najczęściej ciało ma owalny, cylindryczny kształt ze stożkowym ogonem. Przypadki fragmentacji, wybuchowe i bombardowania bombami lotniczymi (OFAB) o wysokiej wybuchowości są wykonane w taki sposób, aby podczas eksplozji uzyskać maksymalną liczbę odłamków. W dolnej i przedniej części ciała są zwykle specjalne okulary do instalacji bezpieczników, niektóre rodzaje bomb mają boczne bezpieczniki.
Materiały wybuchowe stosowane w bombach lotniczych są zupełnie inne. Najczęściej jest to TNT lub jego stopy z RDX, azotanem amonu, itp. W amunicji zapalającej głowica jest wypełniona zapalającymi substancjami zapalającymi lub łatwopalnymi cieczami.
Do zawieszenia na korpusie bomby są specjalne uszy, wyjątkiem są amunicje małego kalibru, które są umieszczone w kasetach lub wiązkach.
Stabilizator został zaprojektowany w celu zapewnienia stabilnego lotu amunicji, pewności wyzwalania bezpiecznika i skuteczniejszego niszczenia celu. Stabilizatory współczesnych bomb mogą mieć złożoną strukturę: skrzynkową, pierzastą lub cylindryczną. Bomby lotnicze, które są używane z małej wysokości, często mają stabilizatory parasola, które otwierają się natychmiast po upadku. Ich zadaniem jest spowolnienie lotu amunicji, aby umożliwić samolotowi poruszanie się w bezpiecznej odległości od punktu wybuchu.
Nowoczesne bomby lotnicze wyposażone są w różne rodzaje bezpieczników: wstrząs, bezdotykowy, zdalny itp.
Jeśli mówimy o klasyfikacji bomb lotniczych, to jest ich kilka. Wszystkie bomby są podzielone na:
- główne;
- pomocniczy.
Główne bomby lotnicze są przeznaczone do bezpośredniego niszczenia różnych celów.
Pomocnicza pomoc w rozwiązaniu zadania bojowego lub w szkoleniu żołnierzy. Należą do nich oświetlenie, dym, kampania, sygnalizacja, lądowanie, szkolenia i naśladownictwo.
Główne bomby lotnicze można podzielić w zależności od rodzaju szkodliwych efektów, które powodują:
- Zwykły. Należą do nich amunicja nadziewana konwencjonalnymi materiałami wybuchowymi lub substancjami zapalającymi. Uderzenie celu występuje z powodu fali uderzeniowej, fragmentów, wysokiej temperatury.
- Chemiczny. Ta kategoria bomb lotniczych obejmuje amunicję wypełnioną chemicznymi trującymi substancjami. Bomby chemiczne nigdy nie były używane na dużą skalę.
- Bakteriologiczne. Są one obciążone biologicznymi patogenami różnych chorób lub ich nosicieli, a także nigdy nie są stosowane na dużą skalę.
- Jądrowy Mają głowicę nuklearną lub termonuklearną, porażka następuje z powodu fali uderzeniowej, promieniowania świetlnego, promieniowania i fali elektromagnetycznej.
Istnieje klasyfikacja bomb lotniczych, oparta na węższej definicji szkodliwego efektu, najczęściej używana. Według niej bomby to:
- wysoki wybuchowy;
- fragmentacja o wysokiej eksplozji;
- fragmentacja;
- penetranty o wysokiej eksplozji (mają gruby korpus);
- beton;
- przebijanie pancerza;
- podpalacz;
- zapalnik o wysokim wybuchu;
- trujący;
- detonująca przestrzeń;
- zatrucie fragmentacją.
Ta lista jest długa.
Główne cechy bomb to: kaliber, wskaźniki wydajności, współczynnik wypełnienia, charakterystyczny czas i zakres warunków użycia bojowego.
Jedną z głównych cech każdej bomby jest jej kaliber. Jest to masa amunicji w kilogramach. Pod względem warunkowym bomby są podzielone na amunicję małego, średniego i dużego kalibru. Do jakiej grupy należy dana bomba, należy pod wieloma względami, w zależności od jej typu. Tak więc, na przykład, stu kilogramowa wybuchowa bomba odnosi się do małego kalibru, a jego fragmentacja lub zapalający analog - do medium.
Współczynnik wypełnienia jest stosunkiem masy wybuchu bomby do jej całkowitej masy. W przypadku amunicji o wysokiej zawartości materiałów wybuchowych jest ona wyższa (około 0,7), a w przypadku pocisków grubościennych, rozdrobnionych i betonowych jest niższa (około 0,1-0,2).
Charakterystyczny czas jest parametrem związanym z balistycznymi właściwościami bomby. Jest to czas jego upadku, kiedy spadł z samolotu lecącego poziomo z prędkością 40 m / s, z wysokości 2 tysięcy metrów.
Oczekiwana efektywność to także dość warunkowy parametr bomb lotniczych. Różni się dla różnych rodzajów amunicji. Ocena może być związana z wielkością krateru, liczbą pożarów, grubością przebitego pancerza, obszarem dotkniętego obszaru itp.
Zakres warunków użycia bojowego pokazuje charakterystykę bombardowania: maksymalną i minimalną prędkość, wysokość.
Rodzaje bomb lotniczych
Najczęściej używane bomby lotnicze są wybuchowe. Nawet mała 50-kilogramowa bomba zawiera więcej materiałów wybuchowych niż 210-mm pocisk. Powód jest bardzo prosty - bomba nie musi wytrzymywać ogromnych obciążeń, które pocisk trafia w lufę, a więc może być cienkościenna. Ciało pocisku wymaga precyzyjnego i złożonego przetwarzania, co absolutnie nie jest konieczne w przypadku bomb lotniczych. W związku z tym koszt tego ostatniego jest znacznie niższy.
Należy zauważyć, że stosowanie bomb wybuchowych o bardzo dużych kalibrach (powyżej 1 tys. Kg) nie zawsze jest racjonalne. Wraz ze wzrostem masy materiału wybuchowego, promień uszkodzenia nie rośnie zbytnio. Dlatego na dużym obszarze znacznie skuteczniejsze jest stosowanie kilku amunicji o średniej mocy.
Innym powszechnym rodzajem bomb lotniczych są bomby fragmentacyjne. Głównym celem zniszczenia takich bomb jest siła życiowa wroga lub cywili. Te amunicje mają konstrukcję, która przyczynia się do powstania dużej liczby fragmentów po eksplozji. Zwykle mają wycięcie na wewnętrznej stronie obudowy lub gotowych elementów uderzeniowych (najczęściej kulek lub igieł) umieszczonych wewnątrz obudowy. Wraz z eksplozją bomby fragmentacyjnej o wadze kilogramowej otrzymuje się 5-6 tysięcy małych fragmentów.
Z reguły bomby fragmentacyjne mają mniejszy kaliber niż wybuchowe. Istotną wadą tego rodzaju amunicji jest to, że łatwo ją ukryć przed bombą fragmentacyjną. Każde wzmocnienie pola (wykop, komórka) lub budynek zrobi to za sobą. Obecnie amunicja do fragmentacji klastra, która jest pojemnikiem wypełnionym drobnymi pociskami rozdrobnienia, jest bardziej powszechna.
Takie bomby powodują znaczne straty, a ludność cywilna najbardziej cierpi z powodu ich działań. Dlatego taka broń jest zabroniona przez wiele konwencji.
Betonowe bomby. Jest to bardzo interesujący rodzaj amunicji, jego poprzednikiem są tak zwane bomby sejsmiczne, opracowane przez Brytyjczyków na początku II wojny światowej. Pomysł był taki: zrobić bardzo dużą bombę (5,4 tony - Tallboy i 10 ton - Grand Slam), podnieść ją wyżej - osiem kilometrów - i rzucić ją na głowę przeciwnika. Bomba, która przyspiesza do wielkiej prędkości, wnika głęboko w ziemię i wybucha tam. В результате происходит небольшое землетрясение, которое уничтожает постройки на значительной площади.
Из этой затеи ничего не получилось. Подземный взрыв, конечно же, сотрясал почву, но явно недостаточно для обрушения зданий. Зато подземные сооружения он уничтожал очень эффективно. Поэтому уже в конце войны английская авиация подобные бомбы использовала специально для уничтожения бункеров.
Сегодня бетонобойные бомбы часто оснащают ракетным ускорителем, чтобы боеприпас набрал большую скорость и проник поглубже в землю.
Вакуумные бомбы. Эти авиационные боеприпасы стали одним из немногих послевоенных изобретений, хотя боеприпасами объемного взрыва интересовались еще немцы в конце Второй мировой войны. Массово использовать их начали американцы во время вьетнамской кампании.
Принцип работы авиационных боеприпасов объемного взрыва - это более правильное название - довольно прост. В боевой части бомбы содержится вещество, которое при детонации подрывается специальным зарядом и превращается в аэрозоль, после чего второй заряд поджигает его. Подобный взрыв в несколько раз мощнее обычного и вот почему: обычный тротил (или другое ВВ) содержит и взрывчатое вещество, и окислитель, "вакуумная" бомба использует для окисления (горения) кислород воздуха.
Правда, взрыв подобного типа относится к типу "горение", но по своему действию она во многом превосходит обычные боеприпасы.
