Rakieta Cruise BGM-109 Tomahawk: historia, właściwości urządzenia i wydajność

Międzynarodowa polityka krajów zachodnich (głównie Anglii) z końca XIX - początku XX wieku, historycy często nazywają "dyplomacją kanonierki" (dyplomacja kanonierska) za chęć rozwiązania problemów polityki zagranicznej poprzez groźbę użycia siły wojskowej. Jeśli podążysz za tą analogią, wówczas polityka zagraniczna Stanów Zjednoczonych i jej sojuszników z ostatniej ćwierci XX wieku i na początku tego stulecia można nazwać dyplomacją "tomahawków". W tym zdaniu "tomahawk" oznacza nie ulubioną broń rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej, lecz legendarną rakietę rejsową, którą Amerykanie regularnie używali w różnych lokalnych konfliktach przez kilka dziesięcioleci.

Ten system rakietowy zaczął rozwijać się w pierwszej połowie lat 70. ubiegłego wieku, został przyjęty do służby w 1983 roku i od tego czasu był używany we wszystkich konfliktach, w których uczestniczyły Stany Zjednoczone. Od czasu przyjęcia Tomahawk stworzono dziesiątki modyfikacji tego pocisku, które można wykorzystać do pokonania różnych celów. Dzisiaj czwarta generacja pocisków BGM-109 jest w służbie marynarki wojennej USA, a ich dalsze doskonalenie trwa.

"Tomahawki" były tak skuteczne, że dziś same są niemal synonimami pocisków samosterujących. W różnych konfliktach użyto ponad 2000 pocisków i pomimo pewnych błędów i porażek broń okazała się bardzo skuteczna.

Trochę o historii rakiety Tomahawk

Każdy pocisk samosterujący (KR) to w rzeczywistości latająca bomba (tak na marginesie, tak nazywano pierwsze próbki tej broni), jednorazowy bezzałogowy statek powietrzny.

Historia powstania tego typu broni rozpoczęła się na początku XX wieku, przed początkiem I wojny światowej. Jednak poziom techniczny czasu nie pozwalał na produkcję istniejących systemów.

Pojawienie się pierwszego seryjnego pocisku samosterującego jest spowodowane ludzkością ponurym geniuszem krzyżackim: uruchomiono go w serii podczas II wojny światowej. "V-1" brało czynny udział w działaniach wojennych - hitlerowcy używali tych KR do strajków na terytorium Wielkiej Brytanii.

"V-1" był wyposażony w silnik odrzutowy, jego głowica ważyła od 750 do 1000 kilogramów, a zasięg sięgał od 250 do 400 kilometrów.

Niemcy nazywali V-1 "bronią odwetową" i to naprawdę było bardzo skuteczne. Ta rakieta była prosta i stosunkowo tania (w porównaniu do V-2). Cena jednego produktu wynosiła tylko 3,5 tys. Marek reichsmarks - około 1% kosztu bombowca z podobnym ładunkiem bombowym.

Jednak żadna "cudowna broń" nie mogła uratować nazistów od klęski. W 1945 r. Wszystkie zmiany nazistowskie w dziedzinie broni rakietowej dostały się w ręce aliantów.

W ZSRR Siergiej Korolew był zaangażowany w rozwój pocisków samosterujących zaraz po zakończeniu wojny, a następnie Władimir Chelomey, inny utalentowany sowiecki projektant, pracował przez wiele lat w tym kierunku. Po rozpoczęciu ery nuklearnej wszystkie prace w dziedzinie tworzenia broni rakietowej natychmiast uzyskały status strategicznych, ponieważ to rakiety były uważane za główny nośnik broni masowego rażenia.

W latach 50. XX wieku ZSRR opracowywał dwustopniowy międzykontynentalny pocisk samosterujący, Burya, który został zaprojektowany do dostarczania głowic nuklearnych. Prace zostały jednak wstrzymane z przyczyn ekonomicznych. Ponadto w tym okresie osiągnięto prawdziwy sukces w dziedzinie rozwoju rakiet balistycznych.

W Stanach Zjednoczonych opracowano również pocisk samosterujący SM-62 Snark z zasięgiem międzykontynentalnym, który przez jakiś czas był nawet czujny, ale później został wycofany z eksploatacji. Stało się jasne, że w tamtych czasach pociski balistyczne okazały się znacznie skuteczniejszym sposobem dostarczania ładunku nuklearnego.

Rozwój pocisków samosterujących w Związku Radzieckim trwał nadal, ale teraz zanim projektanci postawili sobie inne zadania. Radzieccy generałowie wierzyli, że taka broń była doskonałym środkiem do walki z okrętami potencjalnego wroga, a ich amerykańskie grupy uderzeniowe (AUG) były szczególnie zaniepokojone.

Ogromne zasoby zostały zainwestowane w rozwój antyrakietowej broni rakietowej, dzięki czemu pojawiły się pociski przeciwpancerne Granit, Malachit, Mosquito i Onyx. Dzisiaj Rosyjskie Siły Zbrojne mają najbardziej wyrafinowane modele rakiet przeciwlotniczych, a żadna armia na świecie nie ma czegoś takiego.

Stworzenie "Tomahawk"

W 1971 roku amerykańscy admirałowie zainspirowali początek rozwoju strategicznych morskich rakiet samosterujących (SLCM) z możliwością wystrzelenia z łodzi podwodnych.

Początkowo miał on tworzyć dwa typy KR: ciężki pocisk o zasięgu do 5500 km i wystrzelony z wyrzutni rakiet SSBN (55 cali średnicy) oraz lżejszej wersji, która mogłaby zostać wystrzelona bezpośrednio z wyrzutni torpedowych (21 cali). Światło KR powinno mieć zasięg 2500 kilometrów. Obie rakiety miały poddźwiękową prędkość lotu.

W 1972 r. Wybrano lżejszą rakietę, a twórcom zlecono stworzenie nowej rakiety SLCM (rakietowo-podrzutowej).

W 1974 roku na premiery demonstracji wybrano dwie najbardziej obiecujące płyty CD, które okazały się projektami firm General Dynamics i Ling-Temco-Vought (LTV). Projekty otrzymały odpowiednio skróty ZBGM-109A i ZBGM-110A.

Dwa uruchomienia produktu stworzonego w LTV zakończyły się niepowodzeniem, więc rakieta General Dynamics została ogłoszona zwycięzcą, a prace nad ZBGM-110A zostały wstrzymane. Rozpoczęła się rewizja płyty CD. W tym samym okresie kierownictwo US Naval Administration zdecydowało, że nowy pocisk powinien być w stanie wystartować z okrętów nawodnych, dlatego też zmieniono znaczenie akronimu (SLCM). Teraz opracowany system rakietowy został nazwany "Sea-Launched Cruise Missile", czyli morską rakietą rejsową.

Jednak to nie było ostatnie wprowadzenie, które napotkało twórców kompleksu rakietowego.

W 1977 r. Przywódcy amerykańscy zainicjowali nowy program w dziedzinie pocisków rakietowych - JCMP (Joint Cruise Missile Project), którego celem było stworzenie pojedynczego pocisku samosterującego (dla sił powietrznych i marynarki wojennej). W tym czasie płyty CD unoszące się w powietrzu rozwijały się aktywnie, a połączenie dwóch programów w jedno stało się przyczyną użycia pojedynczego silnika Williams F107 i identycznego systemu nawigacyjnego we wszystkich pociskach.

Początkowo rakieta morska została opracowana w trzech różnych wersjach, z których zasadniczą różnicą była ich jednostka bojowa. Wprowadzono wariant z głowicą nuklearną, pociskiem przeciw okrętom z konwencjonalną głowicą i sondą z konwencjonalną głowicą, zaprojektowaną do uderzania w cele naziemne.

W 1980 roku przeprowadzili pierwsze testy modyfikacji rakietowej marynarki wojennej: na początku roku z niszczyciela wystrzelono rakietę, a nieco później Tomahawk wystrzelono z łodzi podwodnej. Obie premiery zakończyły się sukcesem.

W ciągu następnych trzech lat odbyło się ponad sto uruchomień "tomahawków" o różnych modyfikacjach, zgodnie z wynikami tych testów wydano zalecenie dotyczące przyjęcia pocisku dla uzbrojenia.

System nawigacji BGM-109 Tomahawk

Głównym problemem stosowania pocisków samosterujących przeciwko przedmiotom znajdującym się na lądzie była niedoskonałość systemów naprowadzania. Właśnie dlatego pociski samosterujące przez bardzo długi czas były praktycznie synonimem broni przeciw okrętom. Radarowe systemy naprowadzające doskonale odróżniały statki powierzchniowe od gładkiej powierzchni morza, ale nie nadawały się do niszczenia celów naziemnych.

Stworzenie systemu prowadzenia i korekty kursu TERCOM (Terrain Contour Matching) był prawdziwym przełomem, umożliwiającym stworzenie rakiety Tomahawk. Czym jest ten system i jakie zasady to działa?

Praca TERCOM opiera się na uzgadnianiu danych wysokościomierza z cyfrową mapą powierzchni ziemi wbudowaną w komputer pokładowy rakiety.

Daje to Tomahawkowi kilka zalet jednocześnie, dzięki czemu ta broń jest tak skuteczna:

1. Lot na bardzo małej wysokości z zaokrągleniem terenu. Zapewnia to wysoką tajemniczość rakiety i złożoność jej zniszczenia za pomocą obrony powietrznej. Tomahawk można odkryć dopiero w ostatniej chwili, gdy jest już za późno, aby coś zrobić. Równie trudno jest dostrzec rakietę z góry na tle ziemi: zasięg jej wykrycia przez samoloty nie przekracza kilkudziesięciu kilometrów.
2. Pełna autonomia lotu i kierowania: Aby poprawić kurs Tomahawk wykorzystuje informacje o nierównym terenie. Możesz oszukać rakietę tylko przez jej zmianę, co jest niemożliwe.

Istnieją jednak system i wady TERCOM:

1. System nawigacyjny nie może być używany ponad powierzchnią wody, przed lotem lądowym CU jest kontrolowane za pomocą żyroskopów.
2. Skuteczność systemu zmniejsza się w płaskim terenie o niskim kontraście, gdzie różnica wysokości jest niewielka (step, pustynia, tundra).
3. Dość wysoka wartość kołowego prawdopodobnego odchylenia (CEP). To było około 90 metrów. W przypadku pocisków z głowicami nuklearnymi nie stanowiło to problemu, ale użycie konwencjonalnych głowic spowodowało taki błąd.

W 1986 r. Na Tomahawkach zainstalowano dodatkowy system nawigacji i korektę lotu DSMAC (korelacja cyfrowej strefy dopasowywania scen). Od tego momentu Tomahawk termojądrowej broni Armageddon stał się zagrożeniem dla wszystkich, którzy nie lubią demokracji i nie podzielają zachodnich wartości. Nowa modyfikacja pocisku otrzymała rakietę naziemną RGM / UGM-109C Tomahawk.

Jak działa DSMAC? Pocisk rejsowy wchodzi do strefy ataku za pomocą systemu TERCOM, a następnie zaczyna weryfikować obrazy terenu za pomocą cyfrowych fotografii osadzonych w komputerze pokładowym. Dzięki tej metodzie rakieta może dostać się do oddzielnego małego budynku - KVO nowej modyfikacji zmniejszyło się do 10 metrów.

Pociski rejsowe o podobnym układzie prowadzenia również miały dwie modyfikacje: Blok-II zaatakował wybrany cel w locie o niskim poziomie, podczas gdy Blok-IIA wykonał poślizg i spadł na obiekt przed uderzeniem w cel, a także mógł zostać zdalnie podważony bezpośrednio nad nim.

Jednak po zainstalowaniu dodatkowych czujników i zwiększeniu masy głowicy, zasięg lotów RGM / UGM-109C Tomahawk zmniejszył się z 2500 km do 1200. Dlatego w 1993 roku pojawiła się nowa modyfikacja - Blok III, który miał zmniejszoną masę głowicy (przy zachowaniu jej mocy) i bardziej doskonały silnik, który zwiększył zasięg Tomahawk do 1600 km. Ponadto, Blok III był pierwszym pociskiem, który otrzymał system nawigacji z wykorzystaniem GPS.

Modyfikacje "Tomahawks"

Biorąc pod uwagę aktywne użycie tomahawków, przywódcy wojskowi USA postawili producentowi zadanie znacznie obniżyć cenę swojego produktu i poprawić niektóre jego cechy. Tak właśnie pojawił się Taktyczny tomahawk RGM / UGM-109E, przyjęty w 2004 roku.

Ta rakieta używała tańszej plastikowej obudowy, prostszego silnika, który prawie o połowę obniżył koszty. W tym samym czasie "topór" stał się jeszcze bardziej zabójczy i niebezpieczniejszy.

Rakieta wykorzystuje bardziej zaawansowaną elektronikę, jest wyposażona w bezwładnościowy system naprowadzania, system TERCOM, a także w DSMAC (z możliwością wykorzystania zdjęć terenu w podczerwieni) i GPS. Ponadto, taktyczny Tomahawk wykorzystuje dwukierunkowy system komunikacji satelitarnej UHF, który pozwala na ponowne naładowanie broni w locie. Kamera zainstalowana na płycie CD umożliwia ocenę stanu celu w czasie rzeczywistym i podejmowanie decyzji o kontynuacji ataku lub uderzeniu w inny obiekt.

Dzisiaj Tactical Tomahawk jest główną modyfikacją pocisku, który jest w służbie marynarki USA.

Tomahawk nowej generacji jest obecnie rozwijany. Twórcy obiecują, że wyeliminują w nowej rakiecie najpoważniejszą wadę wynikającą z obecnych modyfikacji: niemożność trafienia w ruchome cele morskie i lądowe. Ponadto nowy "Topór" zostanie wyposażony w nowoczesny radar fal milimetrowych.

BGM-109 Aplikacja Tomahawk

"Tomahawk" był używany we wszystkich konfliktach ostatnich dziesięcioleci, w których uczestniczyły Stany Zjednoczone. Pierwszym poważnym testem dla tej broni była wojna w Zatoce w 1991 roku. Podczas kampanii w Iraku wypuszczono prawie 300 KR-ów, z których przeważająca większość z powodzeniem ukończyła zadanie.

Później kirgiskie "tomahawki" zostały użyte w kilku mniejszych operacjach przeciwko Irakowi, potem doszło do wojny w Jugosławii, drugiej kampanii irackiej (2003), a także operacji sił NATO przeciwko Libii. "Tomahawki" były używane podczas konfliktu w Afganistanie.

Obecnie pociski BGM-109 są używane przez amerykańskie i brytyjskie siły zbrojne. Holandia i Hiszpania wykazały zainteresowanie tym systemem rakietowym, ale umowa nigdy nie miała miejsca.

Urządzenie BGM-109 Tomahawk

Pocisk samosterujący Tomahawk jest jednopłatem wyposażonym w dwa małe składane skrzydła w części centralnej i stabilizator krzyżowy w sekcji ogonowej. Cylindryczny kadłub. Rakieta ma poddźwiękową prędkość lotu.

Korpus składa się ze stopów aluminium i (lub) specjalnego tworzywa sztucznego o niskiej widoczności radaru.

System sterowania i naprowadzania jest połączony, składa się z trzech komponentów:

• bezwładności;
• według terenu (TERCOM);
• elektrono-optyczny (DSMAC);
• za pomocą GPS.

O modyfikacjach przeciwparagicznych warty system naprowadzania radarowego.

Do wystrzeliwania rakiet z okrętów podwodnych używa się wyrzutni torped (dla starych modyfikacji) lub specjalnych wyrzutni. Do wystrzelenia z okrętów nawodnych użyj specjalnych wyrzutni Mk143 lub UVP Mk41.

Na czele KR znajduje się system kierowania i kontroli lotu, a następnie głowica i zbiornik paliwa. Z tyłu rakiety znajduje się dwusilnikowy silnik z chowanym wlotem powietrza.

Przyspieszacz jest przymocowany do końca, co daje początkowe przyspieszenie. Wyciąga rakietę na wysokość 300-400 metrów, po czym zostaje rozdzielona. Następnie osłona tylna jest resetowana, stabilizator i skrzydła otwarte, silnik główny włącza się. Rakieta dociera na określoną wysokość (15-50 m) i prędkość (880 km / h). Ta prędkość jest dość mała dla rakiety, ale pozwala na najbardziej ekonomiczne wykorzystanie paliwa.

Głowica pocisku może być bardzo różna: jądrowa, częściowo uboju, frakcji wybuchowej, kasety, penetracji lub uboju betonu. Masa głowic różnych wersji rakiety również jest inna.

Zalety i wady BGM-109 Tomahawk

"Tomahawk" - to niewątpliwie bardzo skuteczna broń. Uniwersalny, tani, w stanie rozwiązać wiele problemów. Oczywiście ma wady, ale jest o wiele więcej zalet.

Zalety:

• ze względu na niską wysokość i zastosowanie specjalnych materiałów "tomahawki" stanowią poważny problem dla systemów obrony powietrznej;
• rakiety mają bardzo wysoką dokładność;
• broń ta nie podlega umowom na pociski cruise;
• KR "Tomahawk" mają niskie koszty utrzymania (w porównaniu z pociskami balistycznymi);
• ta broń jest stosunkowo tania w produkcji: koszt jednej rakiety za 2014 r. wyniósł 1,45 miliona USD, z niektórych modyfikacji może wynieść 2 miliony USD;
• wszechstronność: różne rodzaje jednostek bojowych, a także różne metody pokonywania przedmiotów, pozwalają na użycie Tomahawk przeciwko różnym celom.

Jeśli porównasz koszt korzystania z tych KR-ów z przeprowadzeniem pełnowymiarowej operacji powietrznej z wykorzystaniem setek samolotów, tłumienia obrony powietrznej wroga i instalowania interferencji, to będzie to wyglądało śmiesznie. Obecne modyfikacje tych pocisków mogą szybko i skutecznie niszczyć stacjonarne obiekty wroga: lotniska, dowództwo, magazyny i centra łączności. Tomahawki zostały również bardzo skutecznie wykorzystane przeciwko cywilnej infrastrukturze wroga.

Używając tych rakiet, możesz dość szybko poprowadzić kraj "w epokę kamienia" i zmienić armię w niezorganizowany tłum. Zadaniem "Tomahawków" jest przeprowadzenie pierwszego ataku przeciwko wrogowi, przygotowanie warunków do dalszej pracy w lotnictwie lub inwazji wojskowej.

Istnieją aktualne modyfikacje "Siekiera" i wady:

• niska prędkość lotu;
• zasięg pocisku konwencjonalnego jest niższy niż w przypadku CD z głowicą jądrową (2500 vs. 1600 km);
• niezdolność do atakowania ruchomych celów.

Możesz również dodać, że CD nie może manewrować z dużymi przeciążeniami, aby przeciwdziałać systemom obrony powietrznej, a także używać fałszywych celów.

W tej chwili trwają prace nad modernizacją pocisków samosterujących. Mają one na celu zwiększenie zasięgu lotu, zwiększenie głowicy, a także uczynienie rakiety bardziej "inteligentniejszą". Najnowsze modyfikacje tomahawków są prawdziwymi UAV: ​​mogą patrolować na danym obszarze przez 3,5 godziny, wybierając dla siebie najbardziej godną "ofiarę". W tym przypadku wszystkie dane zebrane przez czujniki Republiki Kirgiskiej są przesyłane do punktu kontrolnego.

Charakterystyka techniczna BGM-109 Tomahawk

Obejrzyj wideo: BGM-109 Tomahawk Land Attack Missile TLAM (Może 2024).