Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska to prywatna korporacja, która wyszła na jaw w grudniu 1600 roku, aby wzmocnić brytyjską obecność w lukratywnym handlu przyprawami indyjskimi, wcześniej zmonopolizowanymi przez Hiszpanię i Portugalię. Firma ostatecznie stała się niezwykle wpływowym agentem brytyjskiego imperializmu w Południowej Azji i de facto kolonialnego rządu większości Indii. Częściowo z powodu szalejącej korupcji, firma była stopniowo pozbawiona swojego komercyjnego monopolu i politycznej kontroli, a jej indyjskie posiadłości zostały znacjonalizowane przez koronę brytyjską w 1858 roku. Zostało ono oficjalnie rozwiązane w 1874 r. Ustawą o wypłacie dywidendy od akcji wschodnich Indii (1873 r.).
W XVII i XVIII wieku Kompania Wschodnioindyjska polegała na niewolniczej pracy i sprzedawała niewolników z Zachodniej i Wschodniej Afryki, szczególnie z Mozambiku i Madagaskaru, przewożąc je głównie do brytyjskich posiadłości w Indiach i Indonezji, a także na wyspie St. Helena na Oceanie Atlantyckim. Chociaż obrót niewolników był niewielki w porównaniu z transatlantyckimi przedsiębiorstwami handlu niewolnikami, takimi jak Royal African Company, przedsiębiorstwo East India polegało głównie na dostarczaniu niewolnikom szczególnych umiejętności i doświadczenia w zarządzaniu ich rozległymi terytoriami.
Armia i powstanie
Kompania Wschodnioindyjska posiadała własną armię, która w 1800 roku liczyła około 200 000 żołnierzy, ponad dwa razy większych niż armia brytyjska w tym czasie. Firma wykorzystała siły zbrojne do podporządkowania indyjskich stanów i księstw, z którymi pierwotnie zawarła umowy handlowe, wprowadzenia katastrofalnego opodatkowania, przeprowadzenia oficjalnie usankcjonowanych napadów i ochrony ekonomicznego wyzysku zarówno wykwalifikowanej, jak i niewykwalifikowanej indyjskiej siły roboczej.
Armia koncernu odegrała niesławną rolę w nieudanym powstaniu indyjskim (zwanym także indyjskim powstaniem) w latach 1857-1858, gdy żołnierze indyjscy służący w kompanii prowadzili zbrojne powstanie przeciwko brytyjskim oficerom, które szybko zyskały powszechne poparcie w wojnie o niepodległość. Przez ponad rok działań wojennych obie strony dopuściły się okrucieństw, w tym masowych zabójstw ludności cywilnej, chociaż represje firmy ostatecznie znacznie przewyższały buntowniczą przemoc.
Powstanie doprowadziło do wczesnego zniesienia Kompanii Wschodnioindyjskiej w 1858 roku.
Handel i zarządzanie
Po połowie XVIII wieku handel towarami bawełnianymi spadł, a herbata stała się ważnym produktem importowym z Chin. Od początku XIX wieku firma finansowała handel herbatą poprzez nielegalny wywóz opium do Chin. Chińska opozycja, która sprzeciwiła się nielegalnemu handlowi, doprowadziła do pierwszej wojny opiumowej (1839-42), która doprowadziła do klęski Chin i rozszerzenia przywilejów handlowych Wielkiej Brytanii. Drugi konflikt, często nazywany Wojną Strzał (1856-60), przyniósł Europejczykom jeszcze więcej praw handlowych.
Zarządzanie firmą było zaskakująco wydajne i ekonomiczne. Przez pierwsze 20 lat Kompania Wschodnioindyjska była zarządzana z domu swego gubernatora, Sir Thomasa Smythe, a jej personel miał tylko sześć lat. W 1700 roku w jego małym biurze w Londynie pracowało 35 pełnoetatowych pracowników. W 1785 r. Kontrolował ogromne imperium milionów ludzi ze stałym personelem w Londynie, który liczył zaledwie 159 osób.
Po kilku latach złego rządzenia i masowego głodu (1770) w Bengalu, gdzie firma ustanowiła reżim marionetek w 1757 roku, dochód firmy z ziemi spadł gwałtownie, zmuszając go do pilnego podjęcia pożyczki (1772) w wysokości 1 miliona funtów, aby uniknąć bankructwo. Chociaż Kompania Wschodnioindyjska została uratowana przez brytyjski rząd, ostra krytyka i dochodzenia prowadzone przez komisje parlamentarne doprowadziły do rządowego nadzoru nad jej działaniami (akt prawny 1773), a następnie do kontroli państwa nad jego działalnością polityczną w Indiach (ustawa indyjska z 1784 r.) . ).
Cel stworzenia brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej
Jak wspomniano powyżej, firma British East India Company została pierwotnie założona w 1600 roku, by służyć jako podmiot handlowy dla angielskich handlowców, w szczególności w celu uczestniczenia w handlu przyprawami we wschodnich Indiach. Później dodawała do swoich produktów takie towary jak bawełna, jedwab, indygo, saletra, herbata i opium, a także brała udział w handlu niewolnikami.
W rezultacie firma podjęła politykę i działała jako agent brytyjskiego imperializmu w Indiach od początku 1700 do połowy 1800 roku.
Opozycja holenderskich Indii Wschodnich i Portugalczyków
Firma spotkała się z oporem Holendrów w holenderskich Indiach Wschodnich (obecnie Indonezja) i Portugalczykami. Holendrzy praktycznie zneutralizowali członków firmy z Indii Wschodnich w wyniku masakry w Amboine w 1623 r. (Incydent, w którym władze holenderskie dokonały egzekucji angielskich, japońskich i portugalskich), ale porażka firmy z Portugalczyków w Indiach (1612) przyniosła holenderskie zwycięstwo w handlu w postaci z Imperium Mogołów. Firma zajmuje się handlem drobnym towarami z bawełny i jedwabiu, indygo, saletry i przypraw z południowych Indii. Rozszerzyła swoją działalność na Zatokę Perską, Azję Południowo-Wschodnią i Azję Wschodnią.
Firma o zachodzie słońca
Ustawowa ustawa (1773), przyjęta przez brytyjski parlament w sprawie regulacji terytoriów indyjskich przez brytyjską Kompanię Wschodnioindyjską, głównie w Bengalu, stała się pierwszą interwencją rządu brytyjskiego w sprawy terytorialne firmy i zapoczątkowała proces jej absorpcji przez państwo, który został ukończony w 1858 roku.
Powodem aktu prawnego było niewłaściwe zarządzanie firmą z jej ziem bengalskich. Ustawa z 1773 r., Znana również jako ustawa, ustanowiła gubernatora generalnego Fort William w Bengalu, posiadając uprawnienia nadzorcze nad Madras (obecnie Chennai) i Bombaj (obecnie Mumbai). Pitt's India Act (1784), nazwany na cześć brytyjskiego premiera, Williama Pitta Youngera, ustanowił podwójny system kontroli przez brytyjski rząd, który utrzymywał firmę w kontroli handlu i codziennego zarządzania, ale ważne kwestie polityczne zostały przekazane tajnej komisji z trzech dyrektorów będących w bezpośrednim kontakcie z rządem brytyjskim; ten system trwał do 1858 roku.
Akt z 1813 r. Naruszył monopol handlowy firmy i pozwolił misjonarzom wkroczyć do Indii Brytyjskich. Ustawa z 1833 roku położyła kres handlowi firmy, a ustawa z 1853 roku oznaczała koniec patronatu firmy. Ustawa z 1858 r. Przekazała większość uprawnień spółki brytyjskiej koronie.
